Mang tầm nhìn và khát vọng gia nhập thị trường thế giới, nhất là thị trường xe hơi Mỹ, VinFast đang đẩy nhanh tiến độ sản xuất dòng xe bán tải thuần điện để trình làng trong tương lai sớm nhất.
Phát biểu tại sự kiện của Hiệp hội Báo chí Ô tô ngày 23/6 vừa qua tại Detroit, Giám đốc dịch vụ VinFast Mỹ ông Craig Westbrook chia sẻ khi được hỏi về việc liệu thương hiệu này có kế hoạch bán xe bán tải chạy bằng điện hay không: “Chúng tôi dự kiến từ giờ đến cuối năm sẽ tập trung mở bán các dòng xe SUV chạy điện, tuy nhiên nền tảng xe của chúng tôi vẫn cho phép mở rộng sang phát triển các loại phương tiện khác vì chúng tôi rất muốn có thể đáp ứng được mọi nhu cầu của thị trường. Với thương hiệu của mình chúng tôi hy vọng sẽ cung cấp đúng những gì thị trường cần, và với chúng tôi điều này không quá khó”.
Với khát vọng này, bản thân thương hiệu xe VinFast cũng phải cạnh tranh với các hãng như Ford Motor Co, Rivian và General Motors Co là những thương hiệu đã và đang phân phối những mẫu xe bán tải chạy bằng điện. Nhất là trong khi Tesla cũng đã có kế hoạch sản xuất xe bán tải Cyberduck vào giữa năm 2023.
Mặc dù mới sản xuất xe điện ở Việt Nam từ cuối năm 2021 nhưng theo công bố của VinFast thì cuối năm 2022 sẽ sản xuất hoàn toàn xe điện. Ông Westbrook cũng chia sẻ vào tháng 7/2024 theo kế hoạch sẽ sản xuất ô tô tại nhà máy ở bang Bắc Carolina. Nhà máy này sẽ chuyên sản xuất các mẫu VF 8 và VF 9 với công suất dự kiến có thể lên tới tối đa 150.000 xe mỗi năm. Tại Mỹ, hai mẫu ô tô điện thông minh VF 8 và VF 9 riêng ở Mỹ VinFast đã nhận được gần 8.000 đơn đặt hàng, nếu tính trên toàn cầu bao gồm cả Việt Nam – Canada & Châu Âu thì con số này lên tới 40.000 – 50.000 đơn.
Hiện tại giá được bán ra với giá khởi điểm của hai dòng xe này lần lượt là 40.7000 USD và 55.500 USD chưa bao gồm phí thuê pin điện. Từ năm 2024 VinFast sẽ cung cấp tùy chọn mua pin kèm xe với kỳ vọng người mua sẽ có thể chia đều số lượng giữa việc mua hoàn toàn và thuê pin.
Tại sao lại là xe bán tải điện?
Để trả lời cho câu hỏi tại sao VinFast lại phát triển dòng xe bán tải điện thì có thể hiểu được đây là sự định hướng thị trường bởi nó chính là tương lai của xe hơi Mỹ. Ngay từ những năm 90 những chiếc xe điện của tương lai đã được tưởng tượng là khá nhỏ nhắn, không có lưới tải nhiệt, có thân hình mềm mại nhưng bên trong lại có tính khí động học cao giống như mô phỏng mẫu EV1 của General Motors. Sau gần 30 năm thì những chiếc xe điện đã trở thành chuyện bình thường đối với ngành công nghiệp xe hơi.
Mặc dù nhiều nhà phân tích cho rằng xe điện là xu hướng không thể đảo ngược nhưng có một số dấu hiệu cho thấy doanh số sẽ không tăng trưởng quá nhanh như các hãng xe kỳ vọng. Ngay các chiếc SUV của Anh vào năm 2019 cũng chỉ bán được 2.594 xe, trên thực tế là ngoài Tesla thì cũng chưa có mẫu xe điện nào bán chạy đột biến kể cả là dòng xe bình dân như Chevrolet Bolt. Chính vì thế ông Karl Brauer – chịu trách nhiệm xuất bản cho công ty tư vấn chuyên nghiên cứu thị trường xe hơi Bắc Mỹ Cox Automotive cũng nhấn mạnh việc các nhà sản xuất hiện vẫn chưa chứng minh được sản xuất xe điện sẽ là hoạt động kinh doanh có lợi nhuận lâu dài kể cả Tesla.
“Để sản xuất ra một chiếc xe điện đạt lợi nhuận hay không phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, một trong những điều quan trọng đó là giá thành của tấm pin. Chính vì thế ngay cả khi các chi phí ở những nơi khác được nhà sản xuất cắt giảm nhưng chưa chắc đã đạt mục tiêu lợi nhuận, vì vậy xe tải và dòng xe SUV có lẽ sẽ đảm bảo tối ưu về mặt tài chính. Trong tương lai một chiếc xe tải sẽ đem lại lợi nhuận nhiều hơn so với các dòng xe cỡ nhỏ do chi phí của những viên pin so với giá trị từ 50.000 – 70.000 USD của một chiếc SUV là khá nhỏ ”. ông Brauer cho biết.
Rõ ràng con gà đẻ trứng vàng lâu nay cho ba ông lớn ở Detroit từ lâu chính là xe bán tải điện và xe SUV. Nhất là khi hiện nay lợi nhuận lớn nhất cho mọi hãng xe lớn từ Porsche, Bentley và Lamborghini chủ yếu vẫn là SUV. Thậm chỉ để đặt cược sự thành công trong tương lai Aston Martin đã lựa chọn mẫu SUV DBX.
Phía trước vẫn còn nhiều thách thức
Tuy đạt được mức lợi nhuận khả quan nhưng thực tế thì thách thức đối với các mẫu xe bán tải chạy điện vẫn chính là chi phí để sản xuất những viên pin lithium-ion, theo chia sẻ của Benchmark Mineral Intelligence thì chiếc xe điện có thể tăng thêm 1.000 USD nếu đó là lithium giao ngay. Nhất là hiện nay xe điện hầu như đang được đầu tư toàn cầu và có sự tăng trưởng chóng mặt, vượt xa bất kỳ lĩnh vực năng lượng mới nào trong các năm qua thậm chí kể cả gió và mặt trời.
Tình trạng này dẫn đến sự khủng hoảng khá nghiêm trọng khiến Elon Musk cũng phải đăng đàn chia sẻ về sự leo thang của lithium. Tuy nhiên trên thực tế chính các nhà sản xuất lithium cũng đang phải đối mặt với một vấn đề lớn do chuỗi cung ứng phải rất xa mới đạt được mức độ thân thiện với môi trường dù người dùng đang quan tâm xe điện vì nó tốt cho môi trường. Vì việc này mà nhiều công ty đã đẩy nhanh tốc độ tìm giải pháp thay thế lithium-ion nhưng kết quả hiện tại vẫn chưa có dấu hiệu khả quan trong việc tìm vật liệu thay thế.
Dù còn tồn tại một số vấn đề và chưa phải là phương án tối ưu nhưng đến năm 2035 lithium-ion vẫn là công nghệ pin thống trị và chiếm sóng thị trường. Và nếu để thay thế thì không ai khác mà chính là các nhà sản xuất ô tô sẽ phải tự mình tìm ra giải pháp chiết rút lithium thế hệ kế tiếp này.
